TIP
Mensen met chronische pijnklachten hebben vaak al een heel medisch circuit doorlopen, waarbij ze veel specialisten hebben gezien. Als er geen behandeling meer mogelijk lijkt of als er geen duidelijke oorzaak te vinden is, lijkt een leven lang pijnlijden de enige optie. Maar zo hoeft het niet te zijn. De laatste jaren zijn er steeds meer multidisciplinaire teams. Daar werken verschillende specialisten samen om de pijn vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. Een pijnteam wordt veelal geformeerd rond de anesthesioloog die heeft doorgeleerd voor pijnspecialist of rond een neuroloog. Het team bestaat daarnaast vaak uit een fysiotherapeut, een revalidatiearts en een psycholoog.
Bereid je goed voor
“In ons ziekenhuis doet de neuroloog de intake”, vertelt neuroloog Jean-Michel
Krul. “Aan de hand van een uitgebreide vragenlijst en een gesprek kijk ik of er in het eerdere traject niets over het hoofd is gezien. Het is fijn als de patiënt
zich goed voorbereidt en zijn eigen vermoedens uitspreekt. Wij nemen deze altijd serieus. Sterker nog, ze kunnen ons vaak helpen. Als me dat zinvol lijkt, betrek ik in dit stadium andere disciplines erbij. In ons ziekenhuis blijkt op die manier dat grofweg een derde van de patiënten toch nog behandeld kan worden en dat(gedeeltelijk) functieherstel mogelijk is.”
Vraag om een doorverwijzing
“Bij ons wordt de patiënt direct bij de intake door meerdere disciplines bekeken”, vult anesthesioloog Nick van Dasselaar aan. “Daar moet je geen wonderen van verwachten, maar het geeft soms nieuwe inzichten in een mogelijke behandeling. Daarom is het jammer dat wij vaak de laatste schakel zijn. Het zou fi jn zijn als patiënten eerder bij ons komen. Kom je er met je specialist of huisarts niet uit, dan zou ik altijd om een doorverwijzing naar een pijnteam vragen.”
Lijd niet meer pijn dan nodig
Is behandeling of pijnbestrijding niet (meer) mogelijk, dan wordt gekeken op welke manieren de pijn dragelijker kan worden gemaakt. “Aan pijn ga je niet dood, maar het kan je leven danig beïnvloeden”, weet anesthesioloog Van Dasselaar. “Gelukkig bestaan er tegenwoordig veel manieren om pijn te verlichten. Houden ook hier de mogelijkheden op, dan kan de hulp van een psycholoog worden ingeschakeld om de patiënt via gesprekken te begeleiden in het accepteren van de pijn en het inpassen ervan in zijn leven.”
De laatste tijd groeit het besef dat pijn vaak niet alleen een lichamelijke kant
heeft, maar ook een psychische en een sociale. Reden waarom een psycholoog vaak deel uitmaakt van een multidisciplinair pijnteam. “Veel mensen die langdurig pijn lijden stoppen met activiteiten waarbij ze extra pijn ervaren”, weet Jan Passchier, hoogleraar medische psychologie. “Dat maakt niet zelden dat ze thuis zitten, angstig en depressief zijn en in een sociaal isolement raken. Het lijkt dan alsof er in hun leven niets anders meer is dan de pijn. Ook voor de partner van de patiënt is dat lastig. Het is geen pretje als je wederhelft steeds klaagt. Bovendien heeft de pijn vaak een impact op je gezamenlijke uitgaansgedrag en je seksleven.”
Via speciale methodieken kan een medisch psycholoog de patiënt helpen bij het accepteren van de pijn. Met zijn hulp kun je bovendien leren om op een andere manier tegen de pijn aan te kijken, zodat deze een andere plaats krijgt in je leven. Ook kan de psycholoog bijdragen aan het inzicht in wat men beter wel en niet kan doen. “Op deze manier krijgen patiënten meer controle over hun pijn”, ervaart Passchier. “Daardoor wordt deze minder catastrofaal. De patiënten vinden meer rust en zijn minder angstig. Dat maakt vaak een wereld van verschil.”
E-begeleiding
Helaas is voor veel patiënten de stap naar een pijnpoli of een medisch psycholoog
te groot. Voor deze mensen is er psychologische pijnbegeleiding per internet op komst. “Daarbij kan de patiënt - anoniem - zelf zijn keuzes maken en feedback krijgen. Het wordt nog niet grootschalig toegepast, het verkeert nog in een testfase, maar ik verwacht er veel van”, aldus Passchier.
Grip op de pijn door psychische hulp
Vraag: Wat kun je doen als je medisch bent uitbehandeld, maar nog steeds pijn hebt? Antwoord: De multidisciplinaire aanpak van een pijnteam maakt het leven zo dragelijk mogelijk. Vaak maakt een psycholoog deel uit van een pijnteam. Hij
kan de pijn niet wegnemen, maar er wel aan bijdragen dat je er beter mee kunt leven.
Vier academische ziekenhuizen (Erasmus MC, het LUMC, het UMCU, het AZM + de TU Delft) zijn aangewezen als pijnkenniscentrum. Zij worden door de overheid gefinancierd en hebben als taak de kwaliteit van pijnbestrijding te bevorderen door het ontwikkelen van onderwijs en onderzoek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten